Sanat

Çello Nedir? Tarihçesi ve Çalınış Şekli

Çello Nedir? Tarihçesi ve Çalınış Şekli

Başlıklar

Çello Nedir?

Çello, 16. Yüzyılın başlarında Fransa’da ortaya çıkmaya başlamış olan bir çalgıdır.  Bu çalgı kadın vücudunu anımsatan bir görüntüye sahiptir, Viola De Gamba adı verilen çalgı, ebatlarından kaynaklı olarak bacak arasına alınır ve bu şekilde çalınır. Çellonun orta kısmında F harfini anımsatan iki adet ses deliği bulunur, çello bayanlara daha çok yakışan bir enstrümandır, ünlü birçok müzisyenler çellonun sesinin insan sesine en yakın ses olduğunu söylemektedir.

Çello’nun belli başlı örneklerine 16.yy rastlamak mümkündür, ortaya çıktığı günlerde orkestralarda bas seslerin yanına desteklemek için kullanılmıştır. Bu enstrümanın kendi başına kabul görmesi ise 18. Yüzyılın başlarında gerçekleşmiştir, oldukça büyük bir çalgı olmasından dolayı bir saz, bir keman gibi müzik aletlerinin niteliğini asla taşımamıştır. İlk çello’yu piyasaya süren kişi Andrea Amati’dir,  Luigi Boccherini ve Andrea Amati gibi ünlü olan besteciler sadece çello adına süitler hazırlamış ve bunların tamamını müzisyenlere sunarak popüler olmasına destek sağlamıştır. Bundan sonra çello, kendi başına bir çalgı aleti olmayı başarmış ve orkestralarda bas sese destek olmayı bırakmıştır.

Çello

Akort Edilmesi ve Çalınış Şekli

Çello’nun çalınmasında başparmak hariç tüm parmaklar kullanılır, başparmak dışarıda kalmakta ve kullanmak isteyen kişiyi de fazlasıyla zorlamaktadır. Tüm müzik aletlerinde olduğu gibi çello’nun en doğru şekilde çalınabilmesi açısından akordunun yapılması gerekir. 4 tane telden oluşmuş olan çello’nun akordunun en düzgün şekilde yapılabilmesi için karar sesi verebilecek olan bir enstrümana veya alete ihtiyaç duyulur. Bu aletin akort yapılabilmesi için doğru akordu bulunan bir alet ya da piyano kullanılabilir ama son zamanlarda tuner ismi ile piyasada yer alan akort aletleri, akort programları ve akort uygulamaları daha çok tercih edilmektedir. Çellonun doğru akordu için ilk olarak nota ile alakalı olan değerlerin bilinmesi gerekir, çello’nun nota değerleri inceden kalına doğru;

  • La (A)
  • Re (D)
  • Sol (G)
  • Do (C) şeklindedir. Kullanılan akort programlarında parantez içinde yer alan harfler kullanılır.

Tüm telli çalgılarda olduğu gibi çello’da da akort işlemleri kulak adı verilmiş olan özel kısımdan gerçekleştirilmektedir. Farklı olan tek nota; ince akort ayarının yapılmasında bu enstrümana özel olan ve Fix ismi verilen metal parçaların kullanılmasıdır. Çello da kullanılacak olan parmaklar siyah bölgelerin üzerinde bulunmalıdır, bu bölgeye tuşa adı verilir. Seslerin daha sağlıklı ve net bir şekilde çıkması adına Arşe’nin doğru ve sağlam bir şekilde kullanılması gerekmektedir.

Arşe; iki uçtan gerilmiş olan oldukça sert olan bir yaydır. Gitar olan pena ne ise çello da olan Arşe’de aynıdır. Klasik gitarlarda uygulanmakta olan arpej olayı çello’da da uygulanır,

Çello İle Alakalı Olan İlginç Bilgiler

  • Çello ismi İtalyanca ’da yer alan küçük violone kelimesinden günümüze kadar gelmiştir. Violone 18 ila 20 yüzyıllar arasında kullanılmış olan bir müzik aletidir.
  • Birden daha fazla çello’nun bir arada bulunmasına celli adı verilir.
  • Çello farklı boyutlarda üretilebilir, bu boyutlar içinde; 7/8, 3/4, 1/2, 1/4, 1/8, 1/10 ve 1/16 yer alır.
  • Çello’ların kenar kısmında yer alan ve dekoratif gözüken purfling adı verilen kenar süsleri bulunur, kenarda bulunan süsün amacı enstrümanın ağacının çatlamasının önüne geçmektir.
  • Çello parçalarının birbirlerine tutturulması için hayvansal olan yapıştırıcılar kullanılır, bu tarz yapıştırıcılar oldukça kuvvetli ve yumuşaktır.
  • Çello kursuna giden kişiler arasında yapılmış olan bir araştırmaya göre çello çalmakta olan kişiler enstrümanlarına en bağlı olan kişilerden oluşur.
  • Çello oldukça zengin sonat ve konçerto repertuarına sahiptir. Bunların içinde en önemli olanlarını Haydn, Vivaldi ve Boccherini yazmış ve günümüze kadar gelmiştir.
  • 20 Yüzyıl’ın en önemli virtüözlerinden olan Mstislav Rostrophovic çello repertuarının gelişmesinde en önemli isimler arasında yer alır. Başlı başına 100den daha çok çok özgün eserler üretmiştir.
  • 1500’lü yıllar içinde yapılmış olan önemli ve eski çellolar günümüzde Güney Dakota Ulusal Müzik Müzesinde sergilenir. Bu tarz çellolar belli başlı müzisyenlerin elinde bile olsa sahiplik ile alakalı olan tüm hakları vakıflara aittir.
  • Çello klasik olan müzik türünün en önemli parçasıdır, popüler müzik türünde ise kendisine sıklıkla yer bulamaz. Müziklerinin içinde çelloya yer vermiş olan popüler grupların içinde; One Republic, SmashingPumpkins, Nirvana ve Aerosmith yer alır.

İsteyen Herkes Çello Çalabilir mi?

Çello, perdesi bulunmayan bir müzik aletidir, yani çelloda sol el ile basılacak olan yerler için bir işaret bulunmaz. Basılacak olan yerlere eller zaman içinde alışarak basacak ve kulağın sesin doğru olduğundan emin olmasından sonra doğru kullanım gerçekleşecektir. B undan kaynaklı olarak temel düzeydeki sesleri işitebilen müzik kulağının olması çello çalımından gereklidir.

Çello Nedir

İnsanların bazıları etraflarından duydukları kulaktan dolma sözler ile müzik kulağına sahip olduğunu düşünmektedir ama bu bir hatadır. Kesinlikle ama kesinlikle bir kişinin bu konu üstünde yorum yapması gerekir, bilen bir kişinin müzik kulağı konusunda ne seviye olunduğunu söylemesi adına bir test yapması gerekir. Bu yanılgıya düşerek müzik kulağının olmadığını düşünen kişilerin çello çalamam deyip vazgeçmemesi gerekir. Bu konuda hizmet veren ve müzik kulağını ücretsiz şekilde test eden yerler ile görüşmek en doğru adım olacaktır. Çello kursu veren bazı kurumlar ücretsiz çello deneme dersleri ile ayrıntılı bilgi verebilir ve çalıp çalamayacağınız konusunda nasıl bir yol izlemeniz gerektiğini anlatabilir.

Çello çalma konusunda sadece müzik kulağının olması yeterli değildir, müzik kulağının olması işin sadece ama sadece % 50’lik kısmıdır. Asıl önemli olan nokta düzenli şekilde bu müzik aleti ile çalışmak ve müzik aletine düzenli bir şekilde vakit ayırmaktır. düzenli şekilde vakit ayıran ve çalan kişiler kesinlikle çello çalabilir.

Çello Öğrenmek İçin Yaş Sınırı Nedir?

Çello çalmak adına herhangi bir yaş sınırlaması bulunmaz. Çello çalmaya insanlar her yaşta başlayabilir, önemli olan temel düzeydeki müzik kulağına sahip olmak ve düzenli şekilde bu müzik aleti için vakit ayırmaktır.İlerleyen dönemlerde çello bölümünde eğitimini devam ettirmek isteyen kişilerin erken yaşlarda çello çalmaya başlaması oldukça büyük bit avantaj olacaktır ama hobi amaçlı olarak çello çalarak sevilen parçaları çalmak için kaç yaşında olursanız olun kurs alamaya başlayabilirsiniz. Disiplinli ve düzenli çalışma sonucunda çello çalmak başarılmayacak bir iş değildir.

Çello çalma konusunda yaş sınırı bulunmaz. Birçok insan yaşamında bazı şeyleri ertelediğinden dolayı eksik şekilde yaşama devam etmek zorunda kalmıştır. Özellikle müzik aletleri çalmak ileriye ertelenen şeyler içinde yer alır. İnsanların kafasında yer alan, 60 yaşıma gelmişin müzik aleti ilke alakalı beniz kastetmezler o 25’li yaşlarda olan kişiler için geçerlidir, ibaresini kaldırması gerekir. 60 yaşlarda çello eğitimi alan kişiler vardır, bu yapılan bir araştırma sonucunda ortaya çıkartılmıştır.

İlgili yazılar

Yorumlar - Yorum yapmak için tiklayin

YORUM BIRAKIN