Başlıklar
- - Mozaik Yapma Yöntemleri ve Mozaik Sanatında Dikkat Edilmesi Gerekenler
- - Mozaik Sanatı Nasıl Yapılır, Gerekli Olan Malzemeler Nelerdir?
Küçük boyutlu, üç boyutlu ve birbirinden farklı parçaların yüzey üzerinde tasarlanmış bir resmi veya figürleri meydana getirecek şekilde birleştirilmesine mozaik sanatı adı verilmektedir. Temelleri Antik Yunan ve Roma dönemine kadar dayanan mozaik sanatı, bugün herkes tarafından kolayca yapılabilen bir hale gelmiştir. Mozaik taşları, genel olarak özel bir bıçak yardımıyla kesilmiş renkli camlardan elde edilmektedir. Bu taşların bir tarafı yüzeye iyi yapışabilecek, diğer tarafı ise düz olarak hazırlanır. İç ve dış mimaride, bahçelerde, parklarda, nesneler üzerinde dekoratif bir uygulama şeklinde göze çarpan mozaik, derin bir kültürün ve çok eski bir tarihin sonucunda günümüze kadar ulaşan özel bir sanat dalı olarak nitelendirilir.
Küçük boyutlardaki cam, seramik, tahta, taş veya özel olarak yapılan farklı renklerdeki parçaların yan yana getirilmesi sonucu oluşturulan düzenleme tekniğine ve bu teknik ile ortaya çıkan esere mozaik adı verilir. Mozaik sanatında kullanılan parçalar tek başlarına bir anlam ifade etmezlerken, belirli sırayla dizilmeleri sonucunda ortaya bir sanat eseri çıkarılır. Seramik, mermer, cam, taş, ahşap parçaları veya mozaik yapmak amacıyla özel olarak üretilen malzemeler (Smalti), mozaik sanatında kullanılan başlıca malzemelerdir. Mozaik; tabak veya vazo süslemesi, zemin süslemesi veya duvar süslemesi olarak kullanılabilir. Eski dönemlerde seramik, mermer veya taş parçalarından yapılırken, günümüzde yalnızca smalti adı verilen 1 cm büyüklüğündeki parçalarla yapılmaktadır. 1 cm veya daha küçük boyutlarda, çok farklı renkleri bulunan bu seramik parçaları, mozaik sanatı için çok ideal bir malzeme kolaylığı sağlar.
Mozaik Yapma Yöntemleri ve Mozaik Sanatında Dikkat Edilmesi Gerekenler
Mozaik sanatı için günümüzde temel olarak iki farklı yöntem kullanılmaktadır;
- Mozaik malzemelerini çimento sürülmüş bir zemin üzerine batırmak,
- Tutkalla yapıştırılan mozaik parçalarının aralarına sıva döşemek.
Mozaik parçaları olarak ahşaptan cama, seramikten metale kadar çok farklı türde ve büyüklükteki malzeme bir arada kullanılabilir. Seramik, taş ve ahşabın yanı sıra, kağıt, kumaş ve renkli cam parçaları da mozaik sanatında kullanılabilir. Mozaikler, bu doğrultuda kullanıldıkları malzemelere göre sınıflandırılabilir. Konularına göre ise; geometrik düzenlemeler, doğa görüntüleri, figüratifler ve mitolojik konular gibi sınıflandırılabilir. Mozaik, antik dönemlerde küçük parçaların dizilişlerine göre de farklı Latince isimler alıyordu.
Mozaik taşının yaptırılacağı yüzey düz ve sert olmalıdır. Bu iş için en uygun malzeme MDF tahtadır, çünkü hem sağlam hem de hafif bir malzemedir. Mozaik taşlarının yüzeye yapıştırılması için kullanılan tutkal (PVA), suyla inceldikten sonra bir fırça ile sürülebilir. Günümüzde birçok malzemeden ve her renkten mozaik parçaları üreten firmalar mevcuttur. Mozaik yaparken eğer geniş bir alanda çalışılıyorsa, harcın donmaması açısından çalışılacak alan kadar harcın hazırlanması gerekir. Bu işlem de günümüzde oldukça kolaylaştı, çünkü ızgara şeklinde bantlar ya da plastik telaları her yerden temin edebiliyorsunuz. Mozaik yaparken, öncelikle tabaka halinde ve rulo bir masada çalışılması gerekir, daha sonra ise hazırlanan harcın sıvanın içine gömülmesi gerekir. Şayet küçük boyutlu bir çalışma yapıyorsanız, suya dayanıklı alt malzemelerin üzerine tutkal sürebilir ve birimleri bununla yüzeye yapıştırabilirsiniz. Yapıştırma işleminden sonra aralarda boşluk kalacaktır. Bu boşluklar, fayans yapıştırma harcının yüzeyin üzerinden geçirilmesi ile doldurulabilir ve kuruduktan sonra yüzey iyice temizlenir.
Mozaik kötü yapıştırıldığı zaman yüzeyden kopmaların olmasına yol açabilir, ayrıca rutubet varsa yüzeydeki sıva ayrılır. Bundan dolayı mozaikte rutubetin olmaması amacıyla alt tarafa katranlı bir tabaka sürülür ve bu tabakanın üzerine harç yapılır. Sonuç olarak rutubet, mozaiği en fazla zorlayan etkendir. Buna karşın zemin mozaiklerinde darbeler sonucu aşınmalar meydana gelebilir. Mozaik, özellikle 20. Yüzyıl’da yapılardaki geleneksel kullanımının dışına çıkmıştır. Parlak çizgi ve soyut desenlerle birlikte dış cephe kaplamalarında, bacalarda, heykellerde, alan düzenlemelerinde, çeşmelerde ve kolon kaplamalarında estetik özelliğiyle kullanılabiliyor. Antoni Gauidi adlı İspanyol sanatçı, seramik malzemeyi yapıların iç ve dış yüzeylerinde mozaik tekniğiyle birçok kez kullanmış ve büyük bir başarı kazanmıştır. Gaudi’nin yaklaşık 14 yılda yapımını tamamladığı ve geniş bir alana kurulmuş olan Guell Parkı (Barselona), günümüzde turistlerin en çok ziyaret ettiği yerlerden biridir.
Mozaik Sanatı Nasıl Yapılır, Gerekli Olan Malzemeler Nelerdir?
Mozaik, farklı renklerde pişirilen taş, sert toprak, mermer ve cam parçalarının harçla taban, duvar gibi alanlara belirli bir şekil veya desen olarak tespit edilmesiyle ortaya çıkartılan bir yüzey işleme usulüdür. Eski dönemlerde çizgiler halinde işlenen mozaik, daha sonraları insan ve hayvan resimlerini işlemede de bir usul olarak kullanılmıştır. Günümüzde birçok ağaç, insan ve hayvan resimleri çizilmiş tarihi mozaik işlemeler mevcuttur. Mozaik yapmak için ilk olarak bir resim seçmeniz gerekmektedir, daha sonra şu malzemeleri temin etmelisiniz;
- PVA tutkal,
- MDF tahta,
- Karbon kağıdı,
- Küçük bir duvar fırçası,
- Siyah keçeli kalem (ayrıca 2B kalem),
- 500 gram derz dolgusu,
- Siyah toz boya,
- Yuvarlak uçlu fırça,
- Geniş bir spatula,
- Fayans temizleyici ve bir kova su.
Mozaik taşları için; 3 düzine açık yeşil, 1 düzine beyaz, 1 kilogram gri, 1 kilogram mor, ½ kilogram yeşil ve ½ kilogram eflatun taş.
Öncelikle seçtiğiniz resmi tahtaya geçirin ve MDF tahta hazırlayın. Resmi aynı ebatlarda olan bir kağıda çizdikten sonra, MDF ile kağıt arasına karbon kağıdı yerleştirerek deseni 2B kalemle üzerinden geçin ve MDF tahtaya kopyalayın. Yapıştırıcıyı taşlara değil de tahtanın üzerine sürün, ancak yüzeyin tamamını değil, en fazla 15 cm uzunluğundaki bir alanı kaplayın. Taşı yapıştırma işlemini yaparken, yanında bulunan taşla arasında birkaç mm mesafe bırakın. Dar alanlarda kullanacağınız taşları önceden keserek hazırlayın, bu sayede yapıştırıcıyı sürdüğünüz zaman hiç vakit kaybetmeden taşları yerleştirmeniz mümkün olacaktır.
Çizgileri belirginleştirdikten sonra, MDF tahta üzerinde daha kolay çalışmak için keçeli kaleminizle çizgilerin üzerinden geçin. Bu sayede içlerini dolduracağınız çizgileri daha rahat ayırabilirsiniz. Koyu mor renkte olan taşları çerçeve olacak şekilde tahtaya yapıştırın, ancak üst üste gelmemelerine dikkat edin. Şayet düzgün bir şekilde yan yana dizilmezlerse, MDF tahtanın kenar kaplamasında sorun çıkar. Mor renkli taşlardan bir miktar alın ve kesici aletle kenarlarını düzgünce kesin. Yapıştırma işlemini yapmadan önce tahtaya yerleştirin ve uygun boyutta olup olmadıklarına bakın. Kestiğiniz taşların birbirleriyle uyumlu olmaları için sıralarını karıştırmamaya da dikkat edin.
Yorumlar - Yorum yapmak için tiklayin