Tarih

Taç Mahal Nedir? Nerededir? Hakkında Edinmek İstediğiniz Her Bilgi

Taç Mahal Nedir? Nerededir? Hakkında Edinmek İstediğiniz Her Bilgi

Taç Mahal Efsanesi

Taç Mahal, Hindistan'ın Agra şehrinde bulunan Yamuna Nehri'nin kıyı şeridinde yaptırılmış olan anıt mezardır. 1593-1666 yılları arasında yaşayan Timuroğulları hanedanı olan 5. hükümdarı Şah Cihan tarafından yaptırılmıştır. Dünyada aşk adına dikilmiş en güzel ve en büyük anıt olarak kabul edilen yapıt, Şah Cihan’ın büyük aşk ile bağlandığı Mümtaz Banu’nun (Arcümend Banu ) ölümü üstüne ve onun hatırasına yaptırılmıştır. 1630 yılında inşaatına başlanan eser, 1652 yılında tamamlanmıştır, yani 22 yıl sonra bitmiştir. Taç Mahal Moğol İmparatoru olan Akbar’ın torunu Kumar tarafından tamamlanmıştır. Dünyanın 7 harikasından bir tanesidir, muhteşem efsaneleri ve göz kamaştıran mimarisi ile adeta bir başyapıttır. Bulunduğu şehrin birçok yerinden seyredilme imkânı bulunan yapı İslam Mimarisinin başyapıtlarından bir tanesi olarak kabul görür. İslami açıdan önemi ise, anıtın dört bir tarafına Yasin suresinin tamamının yazılı olması ile daha net bir şekilde anlaşılmaktadır.

Taç Mahal'da Çalışan Ustalar

Taç Mahal’in mimarları Mimar Sinan talebelerinden olan Mehmet İsmail Efendi ve Mehmet İsa Efendi ile Taç Mahaldeki yazılarını yazmış olan yazan Hattat Serdar Efendi’dir. Şah Cihan tarafından özellikle İstanbul’dan çağırılmışlardır. Yapının inşaatında çok sayıda usta, mimar ve yirmi bin işçi çalışmıştır. Geçmişten günümüze kadar gelen rivayetlere göre; Taç Mahal’in yapımında çalışan işçilerin kolları bu tarz bir mimarinin tekrar edilmesinden korkulduğu için tek tek kesilmiştir.

Taç Mahal

Bahçe ve Yapılar

Taç Mahal, dört köşesinde 4 tane minare bulunan, geniş avlusu olan,  75 metre yüksekliği olan beyaz mermerden anıt bir kubbedir. İçerisinde Şah Cihan ve Mümtaz Mahal’e ait mezarlar bulunur, kubbenin önünde yer alan anıtsal kapıdan Taç Mahal’in yer aldığı bahçeye girilir. Bu kapı bir kadının yüz kısmını örtmekte olan ve nazik bir şekilde açılan bir peçe olduğu düşünülmektedir. Bahçenin iç kısmında uzun ince bir havuz ve bahçenin son bölümüne doğru da kubbeli bir yapı yer alır. Bu kubbenin yanında cami ve diğer tarafından simetriyi bozmamak adına inşa edildiği düşünülen bir konuk evi yer almaktadır.

Bahçe başlı başına mükemmel bir simetriye dayanmaktadır. Ortada bulunan havuz ve 4 tane kanaldan akmakta olan su bahçeyi 4 parçaya böler. Bahçede bulunan havuz ve çeşmeler Yamuna Nehri’nden gelmekte olan sular ile beslenmektedir. Taç Mahal’in iç kısmı Hümayun’un Türbesinden feyz alınarak yapılmıştır. Mozolenin yer aldığı orta kısımdaki alana açılmakta olan 8 oda bulunur, bu odalar ölülere Kuran okuyacak olan mollalar için yaptırılmıştır.

Taç Mahal’ın yapım aşamasında ince, parlak ve mavi damarları olan mermer kullanılmıştır. Aynı mermer ile yapılan ve yüksekliği 82 metreyi bulan kubbe, mimar olan İsmail Efendi tarafından yapılmıştır. Kubbenin üst kısmında altınlı bir âlem yer alır, bu anıtın 4 bir tarafına Hattat olan İsmail Efendi Yasin suresinin tamamı yazmıştır.

Şah Cihan ve Mümtaz Mahal’e ait olan sandukalar üst katta, kubbenin tam alt kısmında yer alır, sandukaların yer aldığı kubbede insanların ağızlarından çıkan her türlü ses 7 kez yankılanmaktadır. Şaha ve eşine ait olan asıl lahitler en alt katta yer alır.

Bu şahane yapıda yüz binlerce firuze, sedef ve akik kullanılmış duvarlarına 42 zümrüt, 50 tane çok iri inci, 625 pırlanta, 142 yakut gömülerek süslenmiştir. Kullanılan bu mücevherler beyaz mermerlerin içlerine oyulmuş olan demet, çiçek tarzı desenlerin iç kısımlarına yerleştirilmiştir. Bu sayede Taç Mahal günün farklı saatlerinde farklı görüntüler ve farklı renkler yansıtmaktadır. Taç Mahal güneşin ışınları bağlı olarak krem, açık leylak, sarı ve pembe gibi renklere bürünür, öğleden sonraki çıkan güneşte ise adeta görünmez bir hal alır. Romantizmi ile her insanı büyüleyen, Doğulu ve Batılı birçok ünlü şaire ve yazara ilham kaynağı olan bu yapıt, mehtaplı olan gecelerde aydan daha parlak bir şekilde gözükmektedir. 1966 yılında gerçekleşen Hint-Pakistan Savaşı esnasında Pakistan’ın savaş uçaklarına yol gösterecek bir parıltı oluşmaması adına, Hint hükümeti bu yapıtın kubbesini siyahtan yapmış olduğu bir çadır ile örtmüştür.

Taç Mahal ve Efsaneler

Bir isyanın bastırılması için ordusu ile Burhanpur’a gidecek olan Şah Cihan’a, 9 aylık hamile olan eşi Mümtaz Mahal de her zamanki gibi eşlik etmiştir. Mümtaz Mahal 14. çocuğunu doğururken vefat etmiştir. Geçmişten gelen efsaneye göre ölmeden önce eşine bir vasiyette bulunmuştur;

Kendi anısı için dünyada eşi ve benzeri olmayan güzellikte bir yapıt yaptırmasını istemiştir, Şah Cihan eşinin ölümünden sonra 2 yıl boyunca yas içinde zamanlar geçirmiştir. Eşinin ölümü ile devlet işleri ile ilgilenmeyen hükümdar, kendisi için teselliyi mimari ve sanatta bulmuştur. Eşinin ölmesinden 6 ay sonrada Taç Mahal’in temelleri atılmaya başlanmıştır.

Efsaneye göre Taç Mahal’in kubbesini desteklemek amacı ile yapılmış olan iskeleler, kubbeden daha çok iş gücü ve masraf ortaya çıkartmıştır. İnşaatın bitmesine yakın Şah Cihan’a iskeleti sökme işinin 5 yıl süreceği bilgisinin verilmesi üstüne hükümdar, herkes sökeceği tuğlayı kendisi alabilir şeklinde bir emir vermiştir, bu sayede iskele bir gece içinde sökülmüştür.

Taç Mahal Nedir

Şah Cihan, bu yapıtın siyah olan mermerlisini Yamuna Nehri’nin diğer kıyısına inşa ettirmek ve oraya defnedilmek istemiştir ama oğulları arasında çıkan taht kavgasının sonunda kendisini deviren ve 1658 yılından hükümdarlığı ele alan oğlu Evrengzib, Şah Cihan’ı Agra Kalesi’ne hapsetmiştir. Şah Cihan ömrünün geri kalmış olan 8 yılını tutuklu olduğu kaleden Taç Mahal’i seyrederek geçirmiştir. Bundan dolayı da siyah Taç Mahal inşa edilmemiş ve Şah Cihan da eşinin yanına defnedilmiştir. Şah Cihan’ın mezarının Taç Mahal’e ilave edilmesinden sonra simetri de bir bozulma yaşanmıştır.

Taç Mahal, 4 köşesinde bulunan minareleri ve kubbesi ile hangi yönden bakılırsa bakılsın simetriktir. Minareler depremlerde dışa yıkılsın diye hafif şekilde dışa eğiktir, bu yapıtın içinde simetri olmayan tek yapı mezarlardır. Şah Cihan’a ait olan mezar İslami geleneklere uygun bir şekilde kadından yüksek ve üstündür.

Taç Mahal dünyadaki en büyük aşk için yapılmış olan bir türbedir. Şah Cihan eşi Mümtaz Mahal’e olan sevgisini dile getirmese de ona olan aşkını göstermek adına Taç Mahal’i yaptırmıştır.

Dünyanın 7 harikasından bir tanesi olarak ziyaretçilere sunulan eser çevresine bulunan yapılanmadan kaynaklı olarak tehlike altındadır. Muhteşem bir mimariye sahip olan yapıt, konum olarak Hindistan’da en çok turist çeken yer olarak bilinir. Yıllık olarak 3 milyondan daha fazla insan bu yapıtı ziyaret etmektedir. Taç Mahal tarihteki en görkemli dönemler içinde inşa edilmiştir, bu dönemler Moğol imparatorluğunun en bol ve en şaşalı olan dönemleridir. İnşaatın yapımında kullanılan alt yapı malzemelerin taşınması için filler kullanılmıştır.

Taç Mahal’in Mimari Açıdan Dekorasyonları

  • Mavi ve ince damarlara sahip olan mermerler
  • Kubbenin yerden yüksekliği 82 metre
  • Minarelerin üstünde Yasin suresinin tamamı yazılmıştır.
  • 4 adet minare beyaz mermer kullanılarak yapılmıştır.
  • Alıntı bir Âlem’i bulunur.

Taç Mahal Hakkında Bilinmesi Gerekenler

  • Yüz binlerce firuze, sedef ve akik duvarlarında kullanılmış ve gömülüdür.
  • Şah Cihan ve Mümtaz Mahal sandukaları kubbenin alt kısmında yer alır.
  • Yamuna ırmağının kıyı şeridine yapılmıştır.
  • Günde 20 bin kadar işçi çalışmıştır.

İlgili yazılar

Yorumlar - Yorum yapmak için tiklayin

YORUM BIRAKIN